Work and Travel Kültür Şoku

Work and Travel Amerika Birleşik Devletleri State Department tarafından üniversite öğrencileri için düzenlenen bir kültürel değişim programıdır.  Program yaz tatili süresi boyunca öğrencilerin turizm ve hizmet sektörü işlerinde çalışması, çalışma süresi tamamlandıktan sonra da Amerika’yı gezme, seyahat etme ve tatil yapma olanakları ile tamamlanmaktadır. Work and travel programının çok keyifli yönlerinin yanı sıra kültür şoku gibi atlatılması gereken aşamaları da vardır.

Work and Travel, öğrenciye Amerika’yı tanıtma, diğer kültürlerle iletişimde olma, iş tecrübesi kazandırma, dil pratiği yaptırma gibi kazanımlar sunar.  Programı başarılı olarak tamamlayıp ülkesine dönen öğrenciler elde ettiği deneyim ve kazanımlarla hayatında yeni bir vizyon yaratabilir 😊

Tabi ki! Kazanımları oldukça fazla olan bu programın zorlukları ve güçlükleri de bulunmaktadır.

Programda Kültür Şoku Belirtileri

• Amerika, genel kültürü itibari ile üniversite öğrencilerinin hatta 18 yaş üzeri kişilerin çalışmaya başlayıp kendi geçimini sağlamaları gerektiği anlayışına sahiptir. Yazılı ya da resmi olarak böyle bir kural olmasa da öğrencilerin çoğunlukta hizmet sektörü işlerinde çalışıp geçimlerini sağladıkları genel bir kültür hakimdir ülkede. Bu nedenle Amerikalı işverenler Türkiye’den programa katılan öğrencilerin iş deneyimine ve disiplinine sahip olduğunu varsayabilir. Daha önce çalışma hayatında tecrübesi olmamış öğrencilerin öncelikli olarak alışmaları gereken sistem çalışma kültürü ve çalışan-işveren ilişkisidir. Öğrenciler Türkiye’de iş seçimi yaparken seçtikleri işin işvereninin direktifleri doğrultusunda düzenli ve sistemli bir şekilde yapmaları gerektiğini bilmelidirler.
• Sarkazm yani alaycılık Amerikan kültüründe çok rastlanılan bir durumdur. Amerikalılar muhabbet etmeyi, sosyal ilişkiler kurmayı çok severler. Çok sevecen ve samimi tavırlarının yanında alaycılık alışkanlıklarını da hissetme olasılığınız çok yüksek. Bu durum zaman zaman sinir bozucu olsa da, bunu kişisel olarak algılamayıp Amerikalıların birbirleri arasında da bu şekilde ilişki kurduklarını unutmamakta fayda var. Öğrenciler bu tarz durumlarda kendilerine ayrımcılık ya da ırkçılık yapıldığını düşünebiliyor hatta geldikleri coğrafya ve kültürleri hakkında dalga geçildiğinizi sanabilir. Aslında çok kültürlü, Dünyanın birçok ülkesinden insana ev sahipliği yapan bu ülke farklı kimliklere ve ırklara alışkın olduğu gibi çok da duyarlı ve saygılıdır. Bu sebeple, sinirlerimizin yıprandığı zamanlarımızda alınganlık ve psikolojik buhram yaşamak yerine bunun kültürel farklılıktan kaynaklandığını, bize özel bir tavır olmadığını bilmemiz gereklidir.

Konaklama ve İş Yerindeki Olası Kültür Şokları

• Konaklama kültürü de Türkiye’de var olandan oldukça farklıdır.  Amerikalılar çok fazla evde vakit geçiren bir toplum değildir.  Bu sebeple, evlerinin ultra konforlu ve rahat olmasına çok özen göstermeyip, temel ihtiyaçları karşılayan mütevazi ve ufak evlerde yaşarlar. Amerika’ya giden öğrencilerin de program süresi boyunca temel ihtiyaçları karşılayan eski model eşyaların olabileceği paylaşımlı konaklamalarda kalmaları gerekecektir.  İşveren tarafından öğrenciye sağlanan, haftalık kira bedelinin olduğu konaklamalarda öğrenci ilk yerleştiği anda temizlik yapmak durumunda olabilir. Bu durumda marketlerden gerekli temizlik malzemelerini alıp, temizliğini yapıp konaklama düzeninizi kendinize göre ayarlayabilirsiniz. Kendi evinizin rahatlığında konaklama beklememekte fayda olacaktır. 😊
• Amerika Birleşik Devletleri’nin çok eşitlikçi olmayacağını bilmekte de fayda var. İşveren siz Türkiye’de iş seçiminizi tamamladığınızda size gönderdiği iş sözleşmesinin gerekliliklerini yapmakla yükümlüdür ama size diğer çalışanlarına olduğu gibi eşit maaş vermek zorunda değildir. Öğrenciler genel hatları ile program boyunca çalıştıkları kurum tarafından haksızlığa uğradıklarını, diğer çalışma arkadaşlarından daha az kazandıkları yönünde şikayette bulunabiliyorlar. Ama programın her öğrenciye aynı fırsatları sunma zorunluluğu olmayıp işverenler öğrenciler için belirlenen iş sözleşmesinde imzaladıkları alt sınır olan şartları sağlamakla yükümlüdür. Fazlasını talep eden öğrenciler iş disiplini ve özenli çalışma sistemi ile kendileri elde etmelidirler. Böyle durumlarda da kişisel olarak haksızlığa maruz kalmış hissi yerine bunun da Amerikan kültürünün bir parçası olduğu bilinmelidir.

Work and Travel Kültür Şoku Atlatma Tavsiyeleri

Özetlemek gerekirse, kendi ülkemizde bile, şehir değişikliği ya da devamlı içinde bulunduğumuz ortamı değiştirdiğimizde yeni çevreye alışmak zaman alıyor. Başka bir ülkeye gitmek, daha doğrusu çok uzak olan bir ülkeye 4 aylık süreç zarfında çalışmak ve o kültürün bir parçası olmak başlığı altında programın ilk günlerinin zor geçmesi her zaman gözlenen bir durumdur. Öğrencinin; dilinin, kültürünün, iş hayatının, coğrafyasının tamamen farklı olduğu bu ülkede ilk başlarda kendine zaman vermesi, içinde bulunduğu psikolojinin kültür farklılığı ve şoku sonucu olduğunu hatırlaması gereklidir. Bu durumun geçici olacağını bilmek, kısa süre içinde yeni çevreye alışacağını düşünmek ve bu zor zamanı kısaltmak adına, bu kültürü tanımaya çalışmak programın daha verimli ve keyifli olmasını sağlayacaktır. Bu evre atlatıldıktan sonra zaman çok hızlı geçmeye başlayacak ve göz açıp kapayıncaya kadar programı tamamlamış seyahat hazırlıklarına başlıyor olduğunuzu fark edeceksiniz. 😊

Work and Travel Kültür Şoku Nasıl Atlatılabilir ?

• Mesai saatinden sonra eve gitmek yerine, çevreyi keşfe çıkmak bulunduğunuz bölgede alışveriş merkezi, kafe, restoranları tanımak iyi gelecektir. Bu çevrede size farklı gelebilecek yemek ve içecekleri denemek yürüyüş yapmak ve arkadaş edinmek hem sosyal hem de kültürel açıdan faydalı olduğu gibi adaptasyon sürecinizi hızlandıracaktır.
• Amerika’ya varıp kendimizi yalnız hissettiğimiz anda ailelerimizi aramak ve onlarla konuşmak çözüm olarak görünse de aslında zaten yalnızlık psikolojisi içindeyken seslerini duyduğumuz anne ve babamızın yanında olmamak daha yıpratıcı olabilir. İlk başlarda ailelerle daha kısa süreli görüşmeler yapmak ve orda kendi yaşıtlarımız olan Work and Travel öğrencileri ile neler hissettiğimizi paylaşmak daha işlevsel bir yöntemdir. Zaten yaşadığımız problemlerin çözümünü bizlerden çok uzakta olan ailelerimizde aramak yanlış bir yöntemdir. Bu durumlarda danışmanlarınızı aramak ‘’neler yapmanız gerektiği konusunda’’ daha faydalıdır.
• Danışmanlarınızın sizi telkin etmeye ve kandırmaya çalıştığını düşünmek yerine size verdiği tavsiyeleri yapmanızda fayda var. Çünkü, Work and Travel danışmanları her yıl çokça öğrenciye sahip olup yaşadığınız problemlerle ilgili çok çeşitli deneyimlere sahiptirler. Bu sebeple danışmanlarınızı dinleyip onlarla ortak hareket edip, çözüm üretmeniz emek sarf edip dahil olduğunuz programın verimliliği açısından çok önemlidir.